Đa thai là tình trạng trong một lần mang thai và có nhiều hơn 1 thai nhi. Vậy khi mang đa thai mẹ bầu cần chú ý đến những vấn đề gì để bảo vệ sức khỏe mẹ và bé thật tốt. Phòng khám sản, phụ khoa, nam khoa Anh Sinh sẽ mang đến những thông tin mẹ bầu cần biết khi mang đa thai.
Nhận biết dấu hiệu mang đa thai
Siêu âm là cách duy nhất để biết chính xác mang đa thai hay đơn thai. Tuy nhiên, ngoài nhận biết bằng siêu âm, các thai phụ có thể nghi ngờ mình mang đa thai hay không bằng các dấu hiệu mang đa thai sau:
- Tăng cân quá nhiều.
- Tử cung lớn hơn so với tháng mang thai
- Ốm nghén nghiêm trọng: Buồn nôn và nôn vọt rất nhiều
- Có những cử động của thai nhi sớm hơn bình thường.
- Chuyển dạ sớm và sinh non
Có lẽ nguy cơ lớn nhất đi kèm với đa thai là chuyển dạ sớm, dẫn đến hậu quả là sinh non. Những phụ nữ mang đa thai có tỷ lệ chuyển dạ sớm cao gấp đôi so với những bà mẹ mang một thai. Nhiều trường hợp thai đôi, thai ba dễ tăng nguy cơ chuyển dạ sớm và dễ xảy ra các biến chứng nhưng gần như tất cả các trường hợp thai bốn trở lên đều sinh non. Ảnh hưởng của sinh non đến trẻ sơ sinh rất đa dạng, nhưng may mắn là những tiến bộ về công nghệ y học đã có thể hỗ trợ trẻ sinh non vượt qua những yếu kém ngay từ những ngày đầu trong cuộc sống.
Ngoài sự căng thẳng về thể chất và cảm xúc vì phải mang thai đôi, thai ba… còn tăng nguy cơ bị các biến chứng thường gặp của thai nghén và có thể gặp những triệu chứng nghiêm trọng hơn do mang đa thai.
Những nguy cơ khi mang đa thai
Nhiều phụ nữ mang đa thai có thể chưa biết mình đang thuộc diện thai nghén có nguy cơ cao, cho nên có hiểu biết về những nguy cơ tiềm ẩn, các biến chứng cũng như triệu chứng và các lựa chọn điều trị sẽ giúp phụ nữ đối phó tốt hơn với hoàn cảnh thai nghén của mình. Một số nguy cơ tiềm ẩn gây lo ngại cho thai trong khi một số khác lại đe dọa sức khỏe người mẹ.
Đái tháo đường khi mang thai
Tỷ lệ bệnh đái tháo đường phát triển khi mang thai ở những phụ nữ đa thai tăng gấp đôi, có lẽ do tăng hormon vì có hơn một thai và điều này đã ảnh hưởng đến khả năng của cơ thể đối với tiến trình xử lý insulin. Nhiều khi bệnh được kiểm soát bằng chế độ ăn nhưng đôi khi cần phải dùng insulin. Bệnh không tạo ra nguy cơ cho trẻ sơ sinh.
Hội chứng thai đôi truyền máu cho nhau
Do có bất thường ở những mạch máu trong bánh nhau dẫn đến sự cung cấp máu không đều cho mỗi thai. Trạng thái này gây nguy hiểm cho cả 2 thai nhưng không ảnh hưởng đến sức khỏe người mẹ.
Ngoài ra, còn có thể do: Trong tiến trình phát triển của thai nghén, dây rốn của 2 thai xoắn vào nhau và gây chèn ép, làm giảm lưu lượng máu mang ôxy và chất dinh dưỡng đến một thai khiến thai không thể phát triển bình thường như thai kia; Phần bánh nhau dành cho mỗi thai to nhỏ khác nhau cho nên mỗi thai nhận máu không đồng đều.
Bất thường về nhận máu không đều ở 2 thai chỉ gặp ở những thai đôi phát triển từ một trứng và chung một bánh nhau, chung một buồng ối. Thông thường, người mẹ cần được theo dõi sát và có khi cần nhập viện.
Bất thường ở bánh nhau
Dù là có một bánh nhau, hai bánh nhau hay bánh nhau chung thì người mang đa thai cũng có nguy cơ lớn hơn bị biến chứng nhau tiền đạo hay nhau bong non. Những sự cố xảy ra với bánh nhau có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm cho người mẹ, gồm cả chảy máu trong khi có thai hoặc sau khi đẻ. Theo dõi sát có thể phát hiện sớm để không xảy ra tai biến.
Sự cố cho tim
Một nghiên cứu gần đây ở Canada đã đưa ra những thông tin nghiêm túc về mối nguy hiểm của đa thai. Phụ nữ mang thai đôi hay thai ba dễ bị suy tim hơn. Nguy cơ bị nhồi máu cơ tim khi mang đa thai có thể gấp gần 4 lần. Nguyên nhân có thể do tăng gánh nặng sinh lý, thêm một thai là làm tăng cung lượng tim của người mẹ.
Tiền sản giật và tăng huyết áp do thai nghén
Huyết áp là vấn đề gây phiền muộn với nhiều bà mẹ mang đa thai. Tăng huyết áp khi mang thai khi trị số huyết áp đo được lớn hơn 140/90mmHg, vì vậy huyết áp cần được kiểm tra thường xuyên mỗi khi phụ nữ có thai. Cách chữa trị là nghỉ, nằm giường và đôi khi cần dùng thuốc. Trường hợp nặng cần cho đẻ sớm. Tăng huyết áp là một phần của tiền sản giật và thường kèm với nồng độ protein cao trong nước tiểu. Cứ 3 phụ nữ đa thai thì có 1 người bị tiền sản giật, do đó cần được theo dõi sát vì dễ bị biến chứng nặng như suy thận, co giật hay đột quỵ. Tiền sản giật liên quan trực tiếp đến thai nghén, sau khi đẻ thì tiền sản giật sẽ hết và thường không có hệ quả kéo dài.
Phòng ngừa các nguy cơ của đa thai như thế nào?
Nên phát hiện song thai sớm nhằm xác định rõ loại song thai và có hướng theo dõi cùng giải quyết kịp thời, có hướng dẫn bà mẹ trong chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt cho phù hợp.
Siêu âm sớm trong 3 tháng đầu thai kỳ có khả năng phát hiện song thai 1 hay 2 buồng ối vào khỏang 75%, trong khi siêu âm trễ hơn tỷ lệ này chỉ còn khoảng 50% hay ít hơn nữa.
Nếu như trong một thai kỳ bình thường, một bà mẹ khỏe mạnh và đủ cân chỉ cần tăng khỏang 8-12kg, thì một trường hợp song thai cần khỏang 18-20kg, và đặc biệt cần thêm nhu cầu canxi và sắt nhiều hơn bình thường.
Lịch khám thai các trường hợp này cũng cần thường xuyên hơn, đặc biệt vào các tháng cuối nhằm phát hiện sớm những nguy cơ cho mẹ và thai nhi; cần gia tăng thông tin tư vấn, đặc biệt báo trước các nguy cơ và dấu hiệu nguy hiểm để bệnh nhân biết lúc nào cần nhập viện theo dõi.
Trên đây là một số lời khuyên của các chuyên gia tại phòng khám sản phụ khoa, nam khoa Anh Sinh về hiện tượng đa thai, nếu bạn có điều gì thắc mắc, hãy liên hệ với chúng tôi hoặc chát trực tuyến với chuyên gia để được tư vấn miễn phí về sức khỏe.